* Kavelflits december ’23
De herfst heeft onze tuinen verlaten en heeft duidelijk al de winter met haar vorst binnengehaald. Als we dit schrijven is het begin december en heeft het al genoeg gevroren om het water af te sluiten. Was u op tijd om vorstgevoelige planten binnen te halen?
In onze vorige KavelFlits hadden we een raadsel geplaatst met de vraag of u wist om wie het ging. We kregen al snel vier goede antwoorden binnen en vijf antwoorden die helaas niet de persoon noemden die we bedoelden: Archibald Theodoor (Archibald) Bogaardt. Natuurlijk vooral bekend als burgemeester van Rijswijk, maar daarvoor ook burgemeester van Batavia (Djakarta). De vier prijswinnaars ontvingen een mooi bloembollenpakket.
We kregen veel reacties op het stukje over naambordjes. Schijnbaar leeft het bij leden om ook onze paden een mooier naamplaatje te gunnen. Bestuur maak er werk van, zouden we willen zeggen.
De vorige Kavelbode toonde een Fruitkleurenplaat gemaakt door Brenda Fidder. Diverse leden hadden het goed: de Artisjok! Ook nu weer een mooie kleurplaat. Weet u ook dit keer wat er afgebeeld is?
In overleg met het bestuur is besloten om De KavelFlits gezamenlijk te maken. De inhoud wordt geschreven, gecontroleerd en verstuurd in goed overleg tussen de redactie en één bestuurslid. Dat is Emile Verdegaal geworden. Zo voorkomen we onduidelijkheden, foute mededelingen, misverstanden of irritaties.
De Schoffel had een zienswijze ingediend op de plannen voor Pasgeld-West. In een zienswijze laat je weten wat je bezwaren zijn tegen voorgestelde plannen en geef je aan waar je het anders wil zien. Een zienswijze gaat mee met de plannen en kan niet onbesproken blijven.
Helaas was de ingediende zienswijze door de beleidsvoorbereiders niet meegestuurd naar de raadsleden. De gemeente heeft excuses aangeboden, maar dát is niet voldoende. Hans den Ouden en Evert Veltman hebben het bestuur van De Schoffel geholpen met een bezwaarschrift. Wordt vervolgd.
Dankzij bestuurslid Harald is de visie van De Schoffel op onze website https://www.de-schoffel.nl/ veranderd. Want ook al zijn we steeds meer een recreatiepark, het hebben van een moestuin of gedeeltelijke moestuin is niet geheel verdwenen. Neem nog eens de moeite om te kijken hoe onze vereniging aangekondigd wordt.
Vanuit het bestuur de vraag om de sleutel van het toegangshek bij afsluiting twee keer om te draaien. Anders is het té gemakkelijk het hek open te duwen (al dan niet door er met een auto tegenaan te rijden). Zoals u weet blijft het hek van 1 oktober tot en met 1 april gesloten, ongeacht het aantal auto’s op het parkeerterrein. Kijk bij vragen of onduidelijkheden nog even in ons reglement op de website. We hebben met elkaar afgesproken dat we in het seizoen één hek open zetten en de ander sluiten om niet té gemakkelijk ongenode gasten te ontvangen.
De tuincommissie loopt nog steeds tegen slecht onderhouden slootkanten aan of kanten waar van alles en nog wat geplaatst is. Het bestuur beraadt zich op een voorstel die slootkanten in algemeen beheer te onderhouden.
U hebt het vast al gemerkt dat de masten waar de WiFi apparatuur aan vastzit, zijn verplaatst. Vier bestuursleden hebben ondanks de hitte gezorgd dat de klus geklaard werd. Dank aan Marco, Piet, Wim en Gerard.
Zeker drie mensen hebben de eikelmuis gesignaleerd op De Schoffel. Dat zorgde voor een artikel in de kranten. Verderop in deze KavelFlits meer over dit mooie beestje.
U hebt ze vast wel zien liggen, de grote brokstukken van betonplateaus in het weiland tussen ons complex en de spoorlijn. ProRail gaat deze weghalen. Ze wilden dit eventueel via ons terrein doen, maar daar heeft het bestuur toch nee tegen gezegd. Zou mogelijk veel schade aan parkeerterrein en wegen geven. Prorail zoekt nu een andere oplossing.
Raadsel december
Wie ben ik?
Kun jij raden wie ik ben? De eerste drie goede antwoorden maken kans op een mooie plant. Stuur de oplossing naar theo@lidolovink.nl
Of schrijf het op een papiertje en doe het in de brievenbus op nummer 52.
Ik ben jarenlang opgekomen voor het groen. Velen lachten me uit en noemden me raar. Misschien omdat mijn geluid hen niet bekoorde? Als je mijn naam zoekt hoef je alleen maar bij schemer op het complex rond te lopen. Wedden dat je mij ziet?
Zandzakken voor de deur
Het ergste wat je als volkstuinier kan overkomen…
Jarenlang veel werk om de tuin precies zo te krijgen zoals jij dat wilt. Veel zorg en liefde aan je planten geven. Nauwgezet elke plant en struik uitkiezen en op de juiste plek plaatsen. En telkens weer iets veranderen om je tuin nog mooier, groener en bloeiender te krijgen, totdat het een plaatje is dat volstrekt niet zou misstaan in een gerenommeerd tuintijdschrift. En dan valt er regen, weer regen, en nog eens regen en loopt je idyllische tuintje volledig onder water. Dat overkwam ons tuinlid Margriet van der Werf van kavel 22.
Reden voor de redactie van de Kavelflits om Margriet te interviewen over haar misère en te praten met de betrokken bestuursleden over het ‘waterbeleid’. Is Margriet hier de enorme pechvogel of lopen we allemaal het risico dat onze tuinen in de toekomst onder water komen te staan?
Slopende dagen
“Vorig jaar heb ik al veel wateroverlast ervaren, maar nu werd ik mij ervan bewust dat dit keer ook mijn huisje onder water dreigde te komen. De paden waren niet meer te zien in mijn ondergeregende tuin. Ik kon de laatste nacht voordat we echt moesten ingrijpen, niet goed meer slapen. Deze drie slopende dagen zal ik mijn hele leven niet meer vergeten”, aldus Margriet. Maar gelukkig is ze optimistisch ingesteld, heeft ze ook een laconieke kant en heeft ze volop vertrouwen in het universum. Niet ten onrechte zou blijken.
De eerste die haar die vrijdag te hulp schoot, was Cecile met haar zes zandzakken, die de deuren van Margriets huisje moesten beschermen. De dames hadden de grootste lol dat ze dit als vrouwen onderling voor elkaar wisten te krijgen. Maar er was nog meer nodig. De volgende ochtend om half zeven al kwamen Jan en Jolande met de geleende dompelpomp van Diana aanzetten om het water via Brenda’s tuin naar de sloot te pompen. Dat ging een aantal uren heel goed, totdat de pomp verstopt raakte. En dan was daar Pieter die zondag nog meer zandzakken naar haar huisje heeft gebracht met hulp van Marijke. Nedialko kwam tenslotte met een groot stuk plastic aanzetten waarmee hij de gevel tot aan onderen toe bedekte en waar bovenop de zandzakken kwamen te liggen, zodat er geen druppel water meer onderdoor kon komen en Margriets huisje definitief beschermd was. Met bestuurslid Piet heeft ook het nodige overleg plaatsgevonden. Hij zal als het water lager staat een put graven om het water af te voeren naar het riool of de sloot.
“Al met al roept het gemengde gevoelens bij mij op. Eerst en vooral de stress om alles te verliezen waaraan ik de afgelopen jaren heb gewerkt. Maar met plezier kijk ik terug op de lachbuien met de helpers, om alle hilarische situaties die ontstonden en het fijne gevoel dat ik er niet alleen voor stond. En dat mijn huisje gespaard is gebleven, versterkt mijn vertrouwen in het universum alleen maar”, aldus Margriet. Maar we willen natuurlijk dat niemand zo in de stress hoeft ze zitten zoals Margriet met haar zandzakken voor de deur.
Margriets verhaal roept uiteraard vragen op over wat de toekomst ons zal brengen. De nieuwbouw om ons heen zal straks hoger liggen dan ons volkstuinencomplex.
Wij zullen hoe dan ook een polder in een polder zijn waar water het diepste punt opzoekt. Wat betekent dat voor de huidige en toekomstige waterstand op ons complex? Gelukkig hebben we ook deskundigen binnen ons bestuur, die zich hard maken richting gemeente en hoogheemraadschap om ons droge voetjes te laten behouden. Er hebben meerdere bestuursleden gereageerd op de vragen van de redactie. Een samenvatting van hun antwoorden hieronder
Grond klinkt in en bij regen stijgt het water rondom (te) snel.
De enorme regenval in de maand november heeft op ons complex uiteraard voor wateroverlast gezorgd. Maar niet alleen bij ons: dit was een landelijk probleem, zie de vele mediaberichten over dit onderwerp. Het grondwater is door de hevige regenval gestegen en heeft ook bij ons hoger gestaan dan normaal. Bijna alle tuinen die niet verhoogd zijn, hebben daardoor wateroverlast ondervonden. Vergeet ook niet dat de grond door de tijd heen ingeklonken (rapport ingenieursbureau Arcadis) is en daardoor lager is komen te liggen.
Als vereniging doen wij aan onderbemaling. In de sloot bij tuin 48 en 64 staan twee pompen om het water uit de lager gelegen delen weg te pompen naar sloten die het water verder kunnen afvoeren richting gemaal.
De tuin van Margriet komt bij hevige regenval steeds onder water te staan. Het helpt ook niet dat haar terras met prieeltje hoger ligt dan het pad en het terras bij haar huisje, maar dit is zeker niet de reden van al dat water! Zij heeft ook nog eens de pech dat de tuinen om haar heen zijn verhoogd. Bij een hevige regenbui loopt al het water naar haar huisje en haar paden toe. Voor Margriet lijkt de beste oplossing om in haar tuin putten te maken naar het riool. Naar de sloot zou ook kunnen, maar aangezien haar tuin niet aan een sloot ligt, moet je door andere tuinen graven en weet je niet wat je daar tegenkomt.
Onze vereniging heeft geïnvesteerd in het draineren van het Clematispad, het pad waar de tuin van Margriet aan ligt. Helaas stond ook dit pad recentelijk weer onder water en heeft de drainage niet optimaal kunnen werken, omdat het grondwater veel te hoog heeft gestaan.
Een delegatie van ons bestuur spreekt zo ongeveer elke zes weken met een afvaardiging van de gemeente (Programmabureau Rijswijk Buiten) over de toekomstige situatie van De Schoffel. De gemeente Rijswijk moet binnenkort een waterhuishoudkundig plan maken dat hoort bij het Bestemmingsplan Pasgeld. Het Hoogheemraadschap van Delfland zal dit plan dan toetsen. Het Hoogheemraadschap heeft De Schoffel toegezegd dat ze ons gaan helpen met een plan om dammetjes te plaatsen etcetera zodat een goede waterhuishouding op en rond De Schoffel gegarandeerd kan worden. Dat geeft vertrouwen dat het uiteindelijk goed zal komen met de waterhuishouding, maar we houden een vinger aan de pols. Wij zitten tenslotte aan tafel om de belangen van onze tuinders te behartigen. Momenteel blijft het nog even wachten op het gemeentelijke waterhuishoudkundig plan uiteraard.
Helaas liggen sommige tuinen op ons complex vrij laag, waardoor het water daar naartoe stroomt. Mocht je één van de ongelukkigen zijn, kun je natuurlijk zelf extra grond aanbrengen om je tuin te verhogen, mits je huisje hoog genoeg staat. Als dat laatste niet het geval is, dan is de oplossing te vinden in putten graven naar het riool of de sloot. Als je een nieuw huisje gaat bouwen, dan is het advies om gelijk 25 centimeter omhoog te gaan.
De natuur is weerbarstig en onvoorspelbaar, zo hebben wij allemaal kunnen ervaren. Laten we vooral de handen ineenslaan, elkaar helpen waar nodig is en met elkaar meedenken om tot oplossingen te komen.
Snoeien en je tuin op orde brengen
Een workshop waarbij je aan het werk wordt gezet
Wij mochten van Fop Smit een workshop ontvangen over snoeien. Maar het begin van de workshop was veel algemener. Wat kun je doen om de grond te verbeteren? Wat moet je niet doen? Hoe ga je om met de zware klei op ons complex en krijg je toch een tuin zoals jij dat graag wilt?
Fop vertelde het ons allemaal. En het werd een workshop waar we aan het werk gezet werden op onze eigen tuin. Met de hele groep van 13 mensen gingen we tuin in, tuin uit. Overal kregen we tips over het snoeiwerk dat op ons wachtte, maar tussendoor ook adviezen hoe we iets in de tuin konden verbeteren. Heel af en toe ook een bestraffing: ‘Verknald’ klonk het dan.
Hier enkel tips die we meekregen:
De basis: Begin met goede grond. Verbeter de grond door:
- Er compost doorheen te mengen. Compost kun je zelf maken van afgeknipt tuinafval, met bijmenging van wat kalk per 20 cm.
- Mulchen is ook prima voor de grond. Mulchen betekent dat je de tuinresten (kan ook gras zijn) gebruikt om de grond te verrijken. De tuinresten stellen hun waardevolle voedingsstoffen ter beschikking aan de bodem en haar bodemorganismen.
- Lavameel is een goede voeding om de bodem te verrijken.
- Culterra is een product van organische goede meststoffen en is in de betere zaken te koop.
- Champignonmest is de aarde die overblijft nadat de champignons er op zijn gekweekt. Het is prima te gebruiken in onze tuinen en verbetert de grondstructuur. Champignonmest is onder andere te koop bij Van den Dool (in Wassenaar).
Fop adviseerde ons geen kunstmest en gedroogde koemest te gebruiken in de tuin. Op zich werken deze goed, maar als het uitgewerkt is blijven er in de planten (en dus de grond) stoffen achter die slecht voor de grond zijn. Wie wil dat nou?
Snoeien, algemene regels:
- Er zijn drie soorten snoei: vormsnoei, onderhoudssnoei en verjongingssnoei. Op zich zeggen de begrippen genoeg, maar kijk eventueel eens op internet wat ermee bedoeld wordt.
- Snoeien doet groeien. Het lijkt vaak een kaalslag van planten, maar al snel zie je dat er juist ruimte komt voor nieuwe takjes en takken.
- Gebruik scherp gereedschap. Ontsmet het gereedschap vóór gebruik om verspreiding van ziekten te voorkomen.
- Oude struiken die te dicht zijn verstikken. Een tip is om een aantal takken dicht bij de grond er tussenuit te snoeien. Op de oude takken zit blad en/of vrucht. Op de nieuwe scheuten komen latere bloemen en bladeren. Het geeft de planten een gezond uiterlijk en je hebt langer plezier van groei en bloei.
- Bij struiken moet je takken die naar binnen groeien weghalen.
- Bij struiken moet je ‘zuigers’ (dikke takken die verticaal groeien) weghalen.
- Houd de natuurlijke vorm voor ogen van plant, struik of boom
Verplaatsen van een struik
Neem een zo groot mogelijke wortelkluit mee. Kort voldoende takken flink in om te voorkomen dat de plant te veel vocht verliest door zijn bladeren. De wortels moeten in verhouding zijn met wat boven de grond aan plant staat.
Snoeien per soort
Coniferen
In oktober snoeien, of in de winter maar niet als de zon schijnt.
Heg
Heg knippen: laat de lagere takken wat breder en snoei naar boven toe steeds smaller. Het resultaat is dat de vorm bovenaan smaller is dan beneden en zo de bovenste takken niet het licht wegnemen voor de lagere takken. Je krijgt een mooie opbouw van blad.
Rode prunus
Rode prunus heeft gauw dode takken. Hoe meer je snoeit, hoe harder hij groeit en hij groeit dan ook nog eens erg rommelig.
Vijgenboom
Vijgenboom is meerstammig en geeft fruit op 2-jarige staken. Snoei vroeg in het voorjaar de takken weg die al fruit hebben gegeven
Appels en peren
De kroon moet zo open zijn dat je er een voetbal doorheen kunt schieten. Fruit komt vooral aan de horizontale takken, dus probeer takken horizontaal om te buigen door er bv. een zware steen aan te binden of langzaam (touw) te buigen. Verticale takken geven geen fruit.
Pruim
Het beste is deze in augustus (na het fruitseizoen) te snoeien.
Kers
Een kersenboom is beter af met weinig tot geen snoei. Let op, het wordt dus per definitie dan wel een flinke boom in de tuin.
Hortensia
Elk jaar ‘vormsnoeien’: haal 3-8 oude dikke takken vlak bij de grond weg. Elk jaar opnieuw andere – en vooral oude takken – weghalen.
Alle leiplanten
Vroeg in het voorjaar de geleide takken terug knippen tot op 2e oog en horizontaal vastbinden.
Ziet u welke groente verborgen zit in deze foto?
De NAJAARSMARKT vraagt nog bijstelling
Ook dit jaar hebben we weer een najaars- of oogstmarkt georganiseerd. Het was er zeer gezellig, maar dat kwam misschien ook omdat er veel mensen aanwezig waren die hun werkbeurt (laatste van het jaar) nog wilden inhalen. Verder eigenlijk té weinig bezoekers.
Als organisatoren willen we ons beraden over een andere opzet, mogelijk een ander moment, of toch ook hier de mogelijkheid van buiten te mogen komen.
Wilt u meehelpen om activiteiten te organiseren? Stuur dan even een mailtje naar: secretaris@de-schoffel.nl
De activiteitengroep bestaat uit: Rita Narain, Marijke Smit, Beppy Mulders, Eric-Jan Leeuw, Karin Jochems, Margriet van der Werf, Ankie Bonnet, Joyce Sanders, Theo Bril en Jolande Sluyter.
De Eikelmuis
Op onze tuinvereniging is de eikelmuis waargenomen. Een kleine muis met witte strepen op de flanken en een betrekkelijke korte staart.
De muis kwam al eerder voor aan de rand van het Wilhelminapark. Een echte kolonie zat op het voormalig tuincomplex Tot Ons Genoegen dat moest verdwijnen voor woningbouw. De muizen daar werden gevangen en uitgezet in het Savelsbos en de op de Bemelerberg in Zuid-Limburg. In totaal 27 exemplaren.
Maar schijnbaar zijn niet alle beestjes gevangen. De extreem zeldzame muis steekt haar kopje op bij ons op De Schoffel. Nu moet vastgelegd worden dat het werkelijk om de eikelmuis gaat (film, video, foto) en daarna moeten we bekijken wat er verder moet gebeuren.
Vele leden van De Schoffel zijn verheugd dat ons terrein schijnbaar een goed heenkomen vormt voor dit prachtige beestje. Via Natuurlijk Delfland (KNNV) wordt onderzocht of in de uilenballen op onze verlaten tuinen mogelijk terug te vinden is dat dit muisje voedsel vormt voor de daar aanwezige uilen. Jolande Sluyter zorgt dat zij de uilenballen kunnen onderzoeken.
Mochten de beestjes gevonden worden (hopelijk levend) dan heeft wethouder Mark Wit al gezegd dat ze hoogstwaarschijnlijk gevangen worden en opnieuw verhuizen naar het zuiden. ‘Ons gebied is te nat voor de beestjes en we gunnen hen een mooi thuis. Als dat niet De Schoffel kan zijn dan moet dat maar’. En toch… Toch is het bijzonder om gastheer en gastvrouw te kunnen zijn voor dit pluizenbolletje. Laten we ervan genieten.
Mocht je de eikelmuis zien, meld dit dan bij natuurdelfland@knnv.nl
Activiteiten in ons clubhuis: Mossen in de tuin
Op 28 oktober vond de workshop ‘Mossen’ plaats in ons verenigingsgebouw op De Schoffel. Geert van Poelgeest (Natuurlijk Delfland) hield een boeiend betoog over mossen en al de dingen die we (veelal) niet weten over deze plant. Niet alleen de ontstaansgeschiedenis, maar ook de vele soorten werden voor het voetlicht gebracht. Een middag waar nog lang over gepraat werd.
Vijftien bezoekers volgden de lezing en omdat er ook vier leden van tuinvereniging Lommerrijck aanwezig waren kreeg de middag meer diepgang. Het is overigens een aanrader om samen met deze tuinvereniging lezingen te organiseren de komende jaren.
Het voert te ver om uit te leggen wat allemaal aan bod is gekomen. Voor deelnemers was het ook dit keer weer mooi om in verschillende tuinen te kijken hoe mossen (vooral kostmossen) overal en nergens een plekje hadden in de tuinen. Daarna koester je extra wat de natuur ons geeft. Belangrijk is ook te weten dat de mossen een gezonde lucht nodig hebben. Net als wij mensen overigens!
Wilt u iets meer weten over wat Natuurlijk Delfland doet? Hieronder eerst de foto’s die Tjitra Bhansing maakte en daarbij een stukje uit de nieuwsbrief die Geert ons stuurde.
Natuurlijk Delfland staat voor een natuurlijke leefomgeving. Een vereniging waarvan de leden actief bezig zijn met natuuronderzoek, onze passie voor de natuur delen (natuureducatie) en de natuur beschermen via excursies, lezingen, cursussen, inventarisaties, advisering en natuurbeheer. De activiteiten zijn in drie categorieën te verdelen: voor de gezelligheid, voor mensen die meer willen weten en voor specialisten. Dit alles rond onderwerpen van de natuur bij ons in de buurt.
Het werkgebied omvat de gemeenten Westland, Midden-Delfland, Delft, Rijswijk, Ypenburg-Leidschenveen (Den Haag), Pijnacker-Nootdorp en Lansingerland. Ook beheert Natuurlijk Delfland het Melarium, het centrum voor natuur, bijen en kunst. Natuurlijk Delfland is een afdeling van de Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (KNNV), een werkgroep van Duinbehoud en van de volgende landelijke soortenorganisaties de Zoogdiervereniging, Ravon, Floron en de Mycologische Vereniging.
Meer informatie is te vinden op de website: https://delfland.knnv.nl/
Stenen tot leven brengen
Op 18 november liet Margriet van der Werf ons zien hoe steen leeft en hoe we – als we dat respecteren – de steen kunnen bewerken.
Margriet verzorgt op De Schoffel middagen, waar leden gratis aan mogen deelnemen als ze stenen willen bewerken. Het liefst gaat ze de eerste keer met u mee naar de winkel om een steen uit te zoeken. Dat is zeker voor beginnelingen geen overbodige luxe. Want stenen bestaan er in meerdere soorten en hardheden. Vaak wordt begonnen met een speksteen-steen. Die zijn er in alle kleuren en alle groottes.
Tijdens de workshop waarbij 7 deelnemers aanwezig waren kon men voor het eerst ook zelf aan de slag.
Wilt u ook eens beeldhouwen? Bel Margriet (06-45599869). Ze heeft de volgende dagen van 14.00 tot 16.00 uur gereserveerd in het verenigingsgebouw (loop gerust binnen):
herfst en kerststukjes maken - 16 december van 13.30 tot 16.00 uur
Windlichten mag u zelf meenemen, maar voor de zekerheid zullen er enkele glazen aanwezig zijn die u voor een klein bedrag over kunt nemen.
Er is koffie, thee, glühwein, een likeurtje of glas wijn, maar ook chocolademelk (al dan niet met een scheutje om warm te blijven).
Deelname is gratis, maar om te weten wat we in moeten kopen is het misschien toch even handig als je laat weten dat je komt. Mail dan even naar: jolande.sluyter@gmail.com
